Miyopi Kontrolü

Miyopi Kontrolü

Çocukluk Çağı Miyopisi Nedir?

Erken çocukluk döneminde başlayan ve vücut gelişimi devam ettiği sürece ilerlemenin devam ettiği bir görme bozukluğudur. Miyop gözlerde karşıdan gelen paralel ışık ışınları, aksiyel uzunluk (gözün ön-arka çapı) fazla olduğu için yani göz daha uzun olduğu için ya da korneanın kırıcılığı fazla olduğu için retinanın üzerinde değil önünde odaklanır. Bu durum miyop çocukların uzağı net görememesine neden olur.

Çocukluk Çağı Miyopisinde Risk Faktörleri Nelerdir?

Ebeveynde miyopi olması, etnik köken (Doğu ve Güneydoğu Asya’da fazla) ve cinsiyet (kızlarda fazla) gibi doğuştan gelen özellikler dışında ekran başında kalma süresi, yakın aktivite süresinin fazla olması, loş ortamda çalışma, kentsel yaşam ve kapalı ortamda vakit geçirme gibi faktörler miyopinin başlaması ve ilerlemesi için risk faktörleridir.

Çocukluk Çağında Miyopi Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavide kalın kenarlı mercekler kullanılır. Standart tek odaklı bir düzeltmede odaklanma, görme merkezinde retinanın üzerine alınır ve net bir görüş elde edilir. İlerlemenin devam ettiği süre boyunca kontrollerde artan yeni numaralara göre yeni gözlük reçetesi düzenlenir.

Miyopi Neden Kontrol Edilmelidir?

Miyopi, yapılan tahminlere göre 2050 yılına kadar dünya nüfusunun yaklaşık yarısını (˜5 milyar kişi) etkileyecek olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Miyoplarda görülen makula (görme merkezi) hastalıkları, glokom (göz tansiyonu) ve retina dekolmanı (gözün retina tabakalarında ayrılma) gibi hastalıklar, ciddi görme kaybına ve körlüğe yol açabilmektedir. Miyopinin derecesindeki her bir artış, miyopiye bağlı gelişen bu hastalıkların görülme sıklığını da arttırmaktadır. Miyop çocukların numaralarındaki artış hızının azaltılması ya da durdurulması bu yüzden önem taşır.

Miyopi Kontrol Yöntemleri Nelerdir?

Miyopi kontrolünde ilk yapılması gereken davranışsal tedbirlerin alınmasıdır. Davranışsal tedbirlere ek olarak ayrıca atropin damla tedavisi, kontakt lens tedavisi ve özel tasarımlı miyop kontrol gözlük camları ile miyopideki ilerlemenin yavaşlatılması ya da durdurulmasına çalışılmaktadır.

Davranışsal Tedbirler Nelerdir?

1. Yakın aktivitelerde (kitap okumak, telefon, tablet ve bilgisayar gibi teknolojik aletlerde vakit geçirmek gibi) 25-30 dakikada bir 5 dakika kadar mola vermek
2. Günlük ekran süresinin 2 saatten az olması
3. Yakın aktivite sırasında bir dirsek mesafesi kadar çalışma mesafesi bırakmak
4. Günlük en az 80-90 dk açık ortamda vakit geçirmek

Diğer Yöntemler Nelerdir?

1. İlaç tedavisi (Atropin damla): Miyopi kontrolünde tek başına ya da diğer yöntemlerle birlikte kullanılabilir. Etkili bir yöntemdir ancak güvenilirliği kanıtlanmamıştır. Tedavi kesildiğinde geri tepme etkisi (miyopinin beklenenden daha fazla artması) görülebilmektedir.
2. Kontakt Lensler

1. Yumuşak kontakt lensler: Yeterli derecede etkili bir miyopi kontrolü sağlayamamaktadır.
2. Gaz geçirgen sert kontakt lensler (Ortokeratoloji): Miyopi kontrolünde etkilidir ancak özellikle küçük yaş gruplarında kontakt lens kullanımına ait sorunlar görülebilmektedir.

3. Optik tedavi (Özel Tasarımlı Gözlük Camları): Etkili, pratik ve girişimsel olmayan bir yöntemdir. Atropin ve kontakt lens seçeneğinden daha güvenlidir. Standart camlarla yapılan düzeltmede ışıklar, görme merkezi dışında retinanın arkasına düşmektedir. Retina arkasına düşen bu ışıkların gözün aksiyel uzunluk artışına dolayısıyla numara artışına neden olduğu öne sürülmektedir. Bu tasarımlarda amaç retinanın arkasına düşen ışık ışınlarını retinanın önüne çekerek, gözün aksiyel uzunluk artışını yavaşlatmak ya da durdurmaktır. Bu amaçla çeşitli tasarımlarda gözlük camları piyasaya sürülmüştür. Alt kadranda yakın için ayrı bir odağın olduğu kesintisiz geçişli çok odaklı gözlükler ve bifokal (iki odaklı) gözlük camları ilk üretilen miyop kontrol gözlük camlarıdır. Ancak bu camların etkinliği miyopiyi kontrol etmek için yeterli değildir. Son yıllarda Türkiye’de de piyasaya giren ve miyopi kontrolünde %50’nin üstünde etkili olduğu öne sürülen gözlük camı tasarımları vardır.

Bu yeni nesil miyop kontrol camlarda ortada net bir görüş alanı ve etrafında miyopi kontrolünü sağlayan tedavi alanı mevcuttur. Bu yüzden gözlük camı montajının optisyen tarafından çok iyi yapılması gereklidir. Diğer önemli konu bu gözlük camlarının kullanımının tam zamanlı (en az 12 saat) olmasıdır. Kolay uyum sağlanmaktadır. Sadece bir-iki hafta bisiklet sürme, tırmanma vb aktivitelerde dikkatli olunmalıdır. Atropin tedavisinde görülen geri tepme etkisi bu gözlük camlarında yoktur.

Her ne kadar miyopi kontrolü için çeşitli yöntemler olsa da asıl amacımız, özellikle anne-baba gibi ebeveyn miyopisi olan çocuklarda miyopinin başlamasını önlemek ya da başlama yaşını geciktirmek, ilerlemesini durdurmak veya ilerleme hızını yavaşlatmaktır. Bunun için de davranışsal tedbirlerin alınması ve özellikle açık ortamda geçirilen sürenin arttırılması ilk hedefimiz olmalıdır.